Gece yarısına çok kalmadı, cegude bir iki saate başlar artık. Evde yoğun bir kalabalık var, odalara giren çıkanın haddi hesabı yok. Akraba misafir kızlardan biri beyaz badanalı duvara gömülü küçük aynanın önünden geçerken son defa bir kendisine çeki düzen veriyor. Bu akşam kendine daha bir özeniyor gibi sanki. Nıse'yı çok merak ediyorum .'' Waroods warooods , Wayroods....'' , akşamki waridadenin insanı büyüleyen o mistik atmosferi hala gözümün önünde.
Nıse gelin arabasından indirildikten sonra ''wıne yişe'' müziği eşliğinde ujın sağ tarafında bulanan leğune ye almışlardı, orada olduğunu biliyorum. Eskiden gelinleri sadece onların yaşadığı gelinler ülkesinden getirilen insan üstü yaratıklar olarak görüyordum, yeni yeni ancak anladım onların da başka bir köyden ve bizler gibi başka bir aileden getirildiğini. Onlarda bizler gibi insanmış meğerse..! Gelinin bulunduğu odaya herkes giremiyor, bazen birileri girdiği zaman kapı aralığından bir an için bile olsa onu görmek için fırsat kolluyorum ama nafile, bir türlü göremiyorum. Arada bir de konuşmalara kulak kabartıyorum; orta yaşlı bir kadın, ''Nıser daxe ? '' diye soruyor, bir başka kadında, ''Nıseri eywe daxewe ja a - gelin çok güzel diyorlar '' diye cevap veriyor.
Sabah nısaşe kafilesi köyden ayrılırken bir kaç çocuk kalabalığın arasına karışarak arabaya binmek istemiştik de bunu fark eden adamlardan biri '' fik ..! '' diye kızarak daha küçük olduğumuz gerekçesi bizi dışarı atmış, biz çocuklarda pşıne sesleri arasında coşkuyla avludan ayrılan kafilenin arkasından öylece baka kalmıştık. Neyse başka zamana artık. Dün gece bizim küçük ket'de yapılan düğünde o kadar çok istememe rağmen düğünün sonun kadar dayanamamış şxal’e de uyuya kalmıştım ama bu gece çok kararlıyım, cegu bitene kadar (cegur yakutejıxu ) uyumayacağım. Gün doğumunu şxal’e de karşılamak istemiyorum artık.
Bu gün güneş batmaya yakın nısaşe kafilesi tam köye girerken yukarı muhalleden doksanın üstündeki yaşlı bir kadın kafilenin köye girişini kaçırmamak için evlerinin arkasından dolanarak dama çıkmış, ''adaka jawe'' yaparak güneşe doğru bakarak ilerlerken o heyecanla (kebekuexri) farkına varmadan damdan düşmüştü . Konuşmalardan anlıyorum, neyse ki nane'nin önemli bir şeyi yokmuş. O an için o yaştaki bir kadının bile merakını bu derece uyandıran Adige Nısaşe ''nısaşe'' olmaktan öte bir şey olmalı diye düşünüyorum.
Evin gueşesininde aralarında bulunduğu akraba kadınlardan bir grup Jegu'n önünde yemek işleri ile uğraşıyor. Jegu deki ateş bir haftadır sönmedi. Lıbje, kayısıps, pilav ve petek balın olduğu tepsilerden biri giriyor biri çıkıyor. Guaşe, kalabalıktan misafirlerin ilgisiz kalacağında endişeli, “jambotey kika haşehar fığaşxa, ahar haşe dıdes” diye yemek taşıyan gençlerden birine soruyor. Tatlı bir telaş ve yoğun kalabalık her yeri kuşatmış.
Kalabalığın arasından geçerek jegu'n bulunduğu odadan uje, oradan da kapının önüne çıkıyorum. Olabildiğince her ortamda bulunup, her anın keyfini çıkarmam gerek. Dışarısı iyice serinledi ama sorun değil. Her yerde bir hareketlilik var. Hemen biraz ötede bir grup çocuk, “cegur sıt şığue yawblenu p’ere? - düğünü ne zaman başlatacaklar acaba ? “ diye heyecanlı heyecanlı kendi aralarında konuşmaktalar. Düğün de bizim düğün olduğu için havamda yerinde hani. Yanlarına gidiyorum. Aysız karanlık bir gece ama köyün bütün evlerinin ışıkları yanmakta, bütün kapı önleri aydınlık, bütün evler capcanlı. Uzaktan uzaktan duyulan neşeli konuşma sesleri her taraftan duyulmakta. Bu gece köyde misafirsiz ev, misafirsiz haşeş yok gibi..
Bu arada hızlı adımlarla yanımızdan geçen iki gencin fısıldaşmalarını duyuyorum ; “misafir kızlar komşularda , ş’al’ehar abı şowerşer“. Anlaşıldı, bunlar düğün başlayıncaya kadar olan zamanı kaşenleri ile worşer yaparak değerlendirmek isteyen gençler. Bu arada ellerinde leküslerle evden iki adam çıkıyor ve cegun yapılacağı büyük kete doğru yollanıyorlar. Hafif bir ses çıkararak yanan leküslerden yayılan yoğun ışık bizi cezbediyor. Hemencecik peşlerine takılıyoruz. Hemen ardımızdan da büyükçe bir çuval dolusu samanla bir genç beliriyor. Cegun yapılacağı ket evin biraz yukarısında, çocuklar heyecanla ve biraz da çekinerek sessizce arkalarından içeri seyirtiyoruz zira çok da ayak altında dolaşmamamız gerekiyor.
Düğünlerin niye gece yarısına doğru başladığını hep merak etmişimdir. Gerçi bundan benim bir şikayetim yok, aksine hoşuma da gidiyor ama cegun ortasında uyuyup kalıyor olmamız çok can sıkıcı. Ama bu gece ben direnmeye kararlıyım. Çok geçmeden evden çıkıp cegun yapılacağı alana gelen kalabalık bir kız grubu görülüyor. Gruba iki üç genç eşlik etmekte. İçlerin de Janukuey’ den gelen birininde olduğu misafir pşınawe kızlarda var. Grubun gecenin sessizliğinde yankılanan neşeli konuşma sesleri gittikçe yaklaşmakta. Heyecanımız gitgide artıyor.
Çok geçmeden cegun başlatıldığı haberi bütün evlere, bütün haşeşlere ulaşıyor, “ düğün başladı”, Cegur yawblas.. . Beklenen haber gelince misafir gençler ev sahiplerinin (bısım) eşliğinde alana geliyorlar ve yerlerini alıyorlar. Uzak köylerden gelenlerde peyderpey ulaşacaklar.
Gece yarısını (jeş nıkue) geçti ve ket tıka basa insan dolu. Çocuklar, arka taraflarda dolanıp aralardan köşelerden sızarak cegu izlemeye çalışıyoruz, en çok da pşıne çalan kızı merak ediyoruz. Bir taraftan da toprak dama doğru sıkılan silahlarda fırlayan mermi kapsüllerini kapmak için yarışıyoruz.
Gece ilerliyor ve bir ara biraz dinlenmek üzere şxal’e nin içine oturuyorum....“Teg, şıgağue ğhuas/ kalk, öğlen oldu..!” diyen bir ses ile uyanıyorum. Gözümü açınca ket'de olduğumu anlıyorum. Hay Allah..! Gene bir köşede kıvrılmış o halde uyuya kalmıştım.
Gün ışıyalı çok olmuştu, kendime kızarak ayağa fırlıyorum. Geceki pşıne sesi hala kulaklarımda yankılanırken kendi kendime bir daha söz veriyorum; “Nışhaberey cegum sıjeyinukum..!”
