Geçen hafta telefonuma Suriye’den bir mesaj geldi. “General Hadur sözünü tuttu,” yazıyordu. Bunun ne manaya geldiğini biliyordum.
Robert Fisk:İngiliz gazeteci ve yazar. The Independent gazetesinin Orta Doğu Uzmanı.
Muhammed Hadur ile beş yıl önce, Halep’in küçük bir kenar mahallesinde, muhaliflerden açılan ateşin ortasında birkaç Suriyeli askere komuta ettiği esnada tanışmıştım. Bana haritasını gösterip 11 gün içinde o sokakları tekrar ele geçireceğini söylemişti.
Bu yılın Temmuz ayında, bu defa Suriye Çölü’nün doğusunda Hadur’la yine karşılaştım. Ağustos sonu gelmeden, kuşatma altındaki Deyrizor şehrine gireceğini söylüyordu bu sefer de. Kendisine, bana Halep’in küçük bir kısmını 11 günde alacağını söylediğini ama Suriye ordusunun bile 4 senede alabildiğini hatırlattım. O çok zaman önceydi, dedi. Suriye ordusunun o zamanlar tek bildiği Cevlan’ı (Golan) geri almak ve Şam’ı savunmaktı. O günlerde henüz gerilla savaşını bilmiyorlardı. Ama artık öğrenmişler.
Gerçekten de öyle. Hadur, Suhne kasabasını bombalayacağını (hoş, onu da Ruslar yapacaktı) ve askerlerinin Deyrizor’u o noktadan yaracağını söylemişti. 80 bin sivil ve 10 bin askeriyle Deyrizor üç yıldır IŞİD (DEAŞ)’in kuşatması altındaydı. Hadur, neredeyse ölüyordu. Şimdiyse Deyrizor içlerine kadar girip Suriye-Irak sınırına ilerlemekle meşgul.
Halep tamamen Suriye rejimine geçti. Deyrizor’un da zaptı tamamlandıktan sonra geriye muhaliflerin elinde yalnızca İdlip kalıyor. Şu halde Batı’da hiç olmaz denilen şey oluyor: Beşar Esed güçleri savaşı kazanıyor.
Suriye ordusunun popüler subayı “Kaplan” lakaplı Hasan Salih, Deyrizor’daki 137. ordu tugayının karargahını ulaşmayı başarıp oradaki askerlerin elini rahatlattı. Yakın arkadaşı Hadur ise şehirdeki hava üssünü kurtarmaya hazırlanıyor.
Amerikalıların o hava üssü yakınlarındaki Suriye askerlerini bombalayıp altmıştan fazlasını öldürdüğü ve böylece IŞİD’i rahatlattığı günü kaç kişi hatırlıyor? Amerikalıların bunun bir “hata” olduğu açıklamasına Suriyeliler hiçbir zaman inanmadı. Amerikalılara, rejim güçlerini bombaladığını söyleyen yalnızca Ruslardı.
İngilizler ise mesajı almış gözüküyor. Geçen hafta askeri eğitmenlerini sinsice geri çektiler (David Cameron’un güya Esed rejimini devirecek olan hayali “70 bin muhalifi” eğitecek olan eğitmenler…) Rejimin bu yaz 80’den fazla sivili gaz bombasıyla öldürdüğü yönündeki Birleşmiş Milletler raporu bile, evvelce Suriye’deki savaş suçları mevzuubahis olunca seslerini yükselten Avrupalı politikacıların dikkatini çekmezken; Donald Trump’ın emrini verdiği o hava üssü bombardımanını desteklediler.
Peki İsrail’den ne haber?
Esed’in gidişine bel bağlayan, işi rejim güçleri ve onun sahadaki müttefiklerini (İran ve Hizbullah) bombalamaya kadar işi götüren; üstelik yaralanan muhalifleri İsrail’de tedavi eden bir devlet karşımızda duruyor. Benyamin Netanyahu’nun Soçi’de Vladimir Putin’le görüşürken “tedirgin” ve “heyecanlı” gözükmesine şaşmamalı (Rus tarafının ifadesi.) Putin, İran’ın “stratejik müttefikleri”, İsrail’in ise kendileri için “mühim bir partner” olduğunu belirtti. Bu ikisi tam olarak aynı şey değildi. Netanyahu’nun duymak istediği de değildi.
Suriye ordusu, üst üste kazandığı zaferlerle bölgedeki en savaşçı güçlerden biri haline geldi. Hayatları için savaşan askerler artık tek bir komuta karargahından birlikleri koordine etme ve istihbarat gibi işlerde tecrübe kazandılar. St Antony’s College’ın eski araştırmacı bursiyeri Şermin Nervani’nin de bu hafta belirttiği gibi rejimin yaptığı ittifaklar BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri Rusya ve Çin’in de himayesinde cereyan ediyor.
Peki İsrail ne yapacak? Netanyahu, İran’ın nükleer programına kafayı o kadar taktı ki Esed’in kazanabileceğini veya kim bilir Musul enkazından daha güçlü bir Irak ordusunun çıkabileceği ihtimalini hiç düşünmedi.
Netanyahu hala Kürtleri destekliyor. Fakat ne Suriye ne Türkiye ne İran ne de Irak Kürtlerin ulusal arzularına sıcak bakıyor. Üstelik ABD’nin sözde Suriye Demokratik Güçleri (SDF) içinde Kürtleri kullanmasına rağmen… (SDF “Suriyeli”den çok Kürt bir görünüm arz ediyor. Ayrıca ne “demokratik” ne de ABD hava desteği olmadan bir “güç”.)
Hepimiz Trump ve Kim Jong-un’un Üçüncü Dünya Savaşı’nı başlatmasını beklerken, Ortadoğu’nun askeri haritasının esaslı ve kanlı şekilde değiştiğini gözümüzden kaçırdık. Suriye ve Irak’ın (ve de Yemen’in) yeniden imarı ve inşası yıllar alacak ancak Washington’dan yardım dilenmeye çok alışmış olan İsrail boynuna kadar battığı pisliği temizlemek için tekrar Putin’in kapısını çalmak zorunda kalabilir.
Esed’in IŞİD’den daha büyük bir tehlike olduğunu iddia etmiş olan İsrail sağı tezlerini tekrar gözden geçirmek ve belki de ülkelerinin kuzey sınırını güvende tutmak istiyorlarsa konuşmak zorunda kalacakları kişinin Esed olabileceğini akıllarında tutmalılar.
Cherkessia.net, 8 Eylül 2017
Fisk önemli bir kalem bölgeyide iyi tahlil eden bir isim.Kürtler hakkındaki söylemi de doğru bir tespit. ABD olmadan sdf olur mdf.
yıllar önce makalesini okuduğum ve o dönem pentagonda yetkin bir isim olan abd li bir general kürtlere verip veriştiriyordu bunlara yaptığımız yardımın haddi hesabı yok ama elde var sıfır diyordu adeta.Hem ırak hem Türkiye kürdistanını kastederek.Abd bir anlamda kürtlere mahkum etti kendini ve onlardan da istediği verimi hiç bir zaman alamadı yoğun kürt nüfusu şu ana kadar para etmedi.
Kürtlerde adam gibi savaşacak cesaret hiç olmadı.Kuzey ırak bile paralel-terelel uçuşa yasak bölge İsrail ve Amerikan özel birliklerinin Saddamı ve ırak ordusunu bölgeden uzak tutması neticesi ancak zemin bulabildi ki o zemin de oldukça kaygan.
Ben Barzani'nin fırsatçılığına hep imrendim adam neredeyse bedavadan kürt devleti kurmanın eşiğine geldi ve hiç bedel ödemeden başardı bunu.o anlatılan kahraman peşmerge hikayeleri falan fasa fiso.
Onun için sık sık barzaniyi de övdüm.Ancak onun da hırsızlık ve yolsuzluğunun da haddi hesabı yok bu zaten herkesin dilinde.Bakalım 25 eylül kof bir blöf mü değil mi barzani muhtemelen erdoğanla anlaştı ama iran ve ona bağlı milisler barzaninin uykularını kaçırıyor ancak İran siyaseti bölgede en iyi icra eden ülke bir bakmışsın şimdilik kaydıyla esad üstünden suriyede kürtlere imtiyaz verip(Esada güçlenmesi için zaman tanıyıp,sonradan almasını da bilir) kendisi de kuzey Iraka müdahale etmeyebilir(sonra heşdi şabi yada ırak ordusu ile 2 günde erbili alır) o zaman Kerkük bizimdir diye hönkürenler de çay içip püskevit yemekten başka bir şey yapamayacaklardır.
Erdoğanın bir kaç zayıf söylem harici sesi çıkmıyor zaten.Kısaca suriyede rusya ve iran denklemi şimdilik değiştirdi amerikanın kof kürtler üzerinden siyaseti muhtemelen rusya ve iranın müsade ettiği ölçüde olacaktır bu durum kısa vade de türkiyenin lehine olur ancak daha büyük resimde Abd Rusyayı ve iranı rahat bırakmayacak ve nihai hedefi için sonuna kadar uğraşacaktır.Elbette zemin değiştiği anda türkiye de tekrar masadaki pasta olarak gündeme gelecektir.
Ortadoğuda sınırları korumak çok ciddi kararlılık ve bedel gerektirir havaya atılan naralar yada sloganlar önemsizdir bu yönü ile iran son yıllarda buna açık emsal olmuş hiç bir müttefikini yedirmemiş ve direnebildiği kadar direnip gerektiği zaman hem kendi askerini hem örgütlediği Şii milisleri ıraktan suriye ve yemene kadar sahaya sürmüş çatışmış ve emeline şu an itibarıyla ulaşmıştır.
Son sözü kim söyleyecek hep birlikte göreceğiz.Bakalım türkiye ve amerikanın dünyanın dört bir yanından suriyeye getirdiği ve son gelişmeler sonrası idlibde toplanan cihadçılar ne yapacak?Türkiye ve Amerikanın ipiyle kuyuya inenler o kuyudan çıkabilecekler mi yoksa toptan satış mı?
Bu adamın yazdıklarına arada sırada bakarım. Rober Fisk öyle sıradan "masum" bir gazeteci değil. Sadece gördüklerini yazmıyor. Kafasında bir düşünce var ve o düşüncesini destekleyeceğini düşündüğü yarım yamalak güncel materyalleri derleyip toplayıp okuyana dayatıyor. "al bak yine benim dediklerimi destekleyen bir şey oldu" şeklinde kendisine inandırmaya çalışıyor. Eksik yanlış bilgilerin arasına sıkıştırdığı alt metinler, manipülatif çıkarımlarla yazıyor ve fazlasıyla art niyetli.
Sizler yayıncısınız tabi ki farklı görüşleri yayınlarsınız, fakat bu adamın yazdıklarına mesafeli durulması gerektiğini düşünüyorum arkadaşlar.