11.11.2014

Jego Ekscelencja Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski

Pan Marszalek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Radosław Sikorski

Pan Marszalek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Bogdan Borusewicz Jej Ekscelencja Premier Rzeczypospolitej Polskiej Ewa Kopacz

Postulat w sprawie uznania aktu ludobójstwa na narodzie czerkieskim

W XVIII i XIX wieku, znaczna część ludności czerkieskiej została wymordowana w trakcie dokonanej na niej czystki etnicznej mającej na celu przejęcie naszej ojczyzny Czerkiesji przez Imperium Rosyjskie. Ocalali zostali masowo wypedzeni ze swojej ziemi i zmuszeni do życia na wygnaniu. Zgodnie z zamierzeniami Imperium Rosyjskiego, setki tysięcy z nich nie przeżyły podróży. Haslo władz i generalów rosyjskich głosiło: „Imperium Rosyjskie potrzebuje ziemi Czerkiesów, a nie samych Czerkiesów.”.

 

Po wypędzeniu w 1864 r. represje nie ustaly; pod rozmaitymi pretekstami i na różne sposoby część ludności czerkieskej, której udało się pozostać na ojczystych ziemiach była nadal prześladowana. Potwierdzają to liczne dokumenty z archiwów i zeznania swiadków.

 

Dziś w Czerkesji pozostala jedynie jedna dziesiąta oryginalnej ludności, tj. około 700 tys. osób rozproszonych i podzielonych na historycznych ziemiach. Czerkiesi, choć stanowią jeden naród, zostali skazani na funkcjonowanie w ramach sztucznie utworzonych przez ZSRR, a następnie Federacje Rosyjska jednostkach polityczno-administracyjnych, których nazewnictwo sugeruje odizolowane od siebie i różnorodne narodowości.

 

Obecnie, w wyniku ludobójstwa i wypędzenia, 90% Czerkiesow z konieczności żyje rozproszonych w ponad 50 różnych krajach z dala od rodzimych ziem. Czerkiesi żyjący na wygnaniu mają znikome możliwości i prawa utrzymywania kontaktów z

ojczyzną; zostało im odebrane podstawowe prawo każdego człowieka do życia w kraju przodków. Federacja Rosyjska konsekwentnie uniemożliwia powrót czlonków diaspory czerkieskiej na jej historyczne terytorium, nawet w pilnych i nie cierpiących zwloki przypadkach. Tocząca się na terenie Syrii wojna domowa pozostawila czerkiesow w środku zaciętych walk, lecz nawet podania uzasadnione zagrożeniem życia są odrzucane przez Federacje Rosyjską.

 

Poruszający tzw. „kwestię czerkieską” aktywiści, działający w sposób pokojowy i legalny, padają ofiarami przesladowań, jawnych bądź ukrytych zastraszeń oraz innych form nacisku.

 

Parlamenty Republiki Kabardyno-Balkarii i Republiki Adygei będące jednostkami administracyjnymi Federacji Rosyjskiej przyjęły uchwały odpowiednio 7 lutego 1992 r. (№977-XII-b) i 29 kwietnia 1996 r. (nr 64-1) o potępieniu ludobójstwa dokonanego na Czerkiesach w trakcie wojny rosyjsko-czerkieskiej i zwróciły się do rządu rosyjskiego o uznaniu tej zbrodni.

 

Gruzja, na wniosek narodu czerkieskiego, uznala fakt ludobójstwa dn. 20 maja 2011 r. jako pierwszy spośród czlonkow ONZ.

 

Zgodnie z uchwałą parlamentu gruzińskiego, Imperium Rosyjskie w czasie wojny trwającej w latach 1763-1864 dokonało czystki etnicznej na ludnosci czerkieskiej i osiedliło na jej terenach inne grupy etniczne (ludność rosyjską). W ramach ukarania cywilów, żołnierze rosyjscy wymordowali, zaglodzili i zarazili celowo śmiertelnymi chorobami zakaźnymi znaczną cześć rdzennej ludności tych ziem.

 

Parlament gruziński, w oparciu o IV Konwencje Haska z dn. 18 października 1907 r. i Konwencje ONZ w Sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa z 9 grudnia 1948 r., uznal działania Imperium Rosyjskiego na terenach Czerkiesow za ludobójstwo.

 

Żyjacy w różnych częściach swiata działacze czerkiescy i ich zwolennicy dn. 21 czerwca 2014 r. zwolali konferencję w sprawie nagłośnienia ludobójstwa czerkiesów, w wyniku postanowień której został wystosowany oficjalny list to rządu Ukrainy o uznaniu powyższej zbrodni za fakt. W odpowiedzi z dn. 07 lipca 2014 r. ukraińskie MSZ

poniformowalo, iż Jego Ekscelencja Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko udzielił Ministerstwu odpowiednich instrukcji, a także o przedstawieniu w ukraińskim Parlamencie przez Pana Posla Olega Ljaszko projektu ustawy nr 4203 o uznaniu ludobójstwa Czerkiesów. Celem powyższej ustawy – jak wyjaśniono w liście – ma byc “zbadanie w oparciu o naukowe i historyczne dowody problemu ludobójstwa Czerkiesow mającego miejsce w latach 1763-1864 i dokonanego przez Imperium Rosyjskie w ramach polityki kolonialnej”.

 

W Stanach Zjednoczonych, w stanie New Jersey samorządy miast Wayne, Prospect Park i Haledon uznaly odpowiednio 21 maja 2014 r., 19 lipca 2014 r. i 17 lipca 2014 r. istnienie niezbitych dowodow dokonania ludobójstwa narodu czerkieskiego.

 

Problem czerkieski powstal w wyniku ludobójstwa i wypędzenia, a odpowiedzialność za jego rozwiązanie leży po stronie Rosji. Federacja Rosyjska nawet w XXI w. na wielu płaszczyznach nadal działa w oparciu o modus operandi Imperium Rosyjskiego. Okupacja znajdującego się na terenie Ukrainy Krymu oraz propaganda szerzona wśród rosyjskojęzycznej ludności na wschodzie Ukrainy są środkami w drodze do celu, jakim ma być zajęcie całej Ukrainy, jak również zagrożenie Polsce. Ku oburzeniu społeczności międzynarodowej. Federacja Rosyjska pielęgnuje tradycje rodem z minionej epoki, w tym „rozrostu przez podbój i okupacje”.

 

Na tym etapie należy wspomnieć o wysoce cenionej przez naród czerkieski i mającej głębokie korzenie w historii obu narodów tradycyjnej solidarności z Polakami.

 

Polska została zaatakowana najpierw w 1795 r., a następnie 1 wrzesnia 1939 r. stając tym samym przed realnym zagrożeniem wymazania z kart historii. Znajdująca się pod okupacją rosyjska Polska dwa razy – raz w 1830 r., a drugi raz w 1863 r. – podniosla swój sztandar wolności w akcie buntu przeciw despotyzmowi Rosji. Zarówno Polska jak i Czerkiesja walczyly w tym okresie z tym samym wrogiem; cześć patriotów polskich opuszczając republiki rosyjskie i kraje emigracji stanela z Czerkiesami ramie w ramie w walce o wolność. Polsko-czerkieska solidarnosc nie ograniczala się jednak wyłącznie do sfery militarnej – wielu Polaków przyczyniło się do modernizacji i poprawy warunków zycia na ziemiach czerkieskich, a także zalożyla tam rodziny tworząc wiezi rodzinne pomiędzy obydwoma narodami.

 

Polscy patrioci udzielali Czerkiesom także wsparcia politycznego, finansowego oraz duchowego. W historii narodu czerkieskiego szczególnie ważne miejsce zajmuje Adam Czartoryski. Czcimy pamieć polskich ochotników i ich dowódcy Teofila Lapinskiego, którzy aktywnie uczestniczyli w ostatnim okresie czerkieskiej wojny o niepodległość. To bezcenne dziedzictwo przyjaźni miedzy narodami trwale zapisalo się w pamięci Czerkiesow i do dziś jest niejednokrotnie wspominane.

 

Należy zauwazyć, ze sam Marszalek Jozef Pilsudski bedacy wybitnym przywodcą podkreslal niejednokrotnie konieczność współpracy miedzy narodami zniewolonymi przez Rosje. Dokonujac reform w latach 1920 i 1930 obudzil w tych narodach ducha prometejskiego, dzięki czemu w 1989 r. Polska nie tylko odrodzila się, ale także wraz innymi krajami Srodkowej i Wschodniej Europy została członkiem NATO i Unii Europejskiej. Ruch ten przyczynil się także do dynamicznego rozwoju Ukrainy i Gruzji, które staly się nowoczesnymi państwami.

 

W dniu 22 listopada 2007 świetej pamięci Pan Prezydent Lech Kaczynski wziął udział w uroczystościach w Tibilisi i wzniosl tam pomnik Prometeusza by upamiętnić jego ducha wciąż zyjacego na Kaukazie. Gruzja, w której stolicy stanal pomnik Prometeusza uznała za fakt ludobójstwo dokonane na narodzie czerkieskim w 2011 r. My także wierzymy, iż pewnego dnia postawimy wlasny pomnik Prometeusza w naszej niepodleglej stolicy. Jako naród, którego większość rozproszona jest po całym swiecie, a garstka pozostala na ojczystej ziemi zyje rozbita na plemiona, nieustannie uciskany przez Kreml uważamy, ze ruch prometejski umożliwi naszemu glosowi dotarcie do krajów Zachodu.

 

"Za naszą i waszą wolność" – zwracamy się z prośbą o uznanie przez Rzeczpospolita Polska ludobójstwa dokonanego na naszym narodzie.

 

Z poważaniem, Wnioskodawcy

 

1. HAPİ CEVDET YILDIZ- BANDIRMA/TURCJA,Historyk,Pracownik Naukowy,Autor Strony Cherkessia.net

2. MAHMUT Bİ- BURSA/TURCJA,Historyk, Naukowiec,Autor Strony Cherkessia.net

3. KHUADE ADNAN – MAYKOP/CZERKİESJA ,Reprezentant Organizacji Patrioci Czerkiesji.

4. ADEL BASHQAWI – Amman/JORDAN,Działacz Organizacji Czerkesja.

5. IYAD YOUGHAR- STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI,Prezydent Międzynarodowej Rady czerkieskiej.

6. ALMİR ABREG-Historyk -MAYKOP/ Czerkiesja

7. AÇUMIJ HİLMİ ÖZEN- MAYKOP/CZERKİESJA ,Autor Strony Cherkessia.net

8. KUBE NURHAN FİDAN – STAMBUŁ/TURCJA,Autor Strony Cherkessia.net - Rzecznik Prasowy.

9. ŞALAXHO RAGIP METE - SAKARYA/TURCJA, Nauczyciel, Czerkes Patriota.

10. KABARD ANDZOR- Czerkies Działacz – MOSKWA /FEDERACJA ROSYJSKA

11. BEŞTO ASLAN -Czerkies Działacz - NALÇİK /Czerkiesja

12. ANDZOR AHAHOV- Czerkies Działacz- NALÇİK/Czerkiesja

13. ÇEŞ RUSLAN- Koordynator - Stowarzyszenia czerkieskiego- NALÇİK/Czerkiesja

14. HABRAÇÖ MURAT ÖZDEN -STAMBUŁ/TURCJA, Maltepe Prezes Stowarzyszenia czerkieskiego.

15. HUŞT SEMİH AKGÜN – STAMBUŁ/TURCJA ,Pisarz, Działacz Organizacji Patrioci Czerkiesja.

16. Dr. ÖMER AYTEK KURMEL -STAMBUŁ/TURCJA Naukowiec,Autor Strony.Cherkessia.net

17. ZOHER THAWCHO -IZRAEL/KFAR KAMA, Centrum Kultury czerkieskiej.

18. Dr. KARDEN MURAT YILDIRIM - STAMBUŁ/TURCJA, Adwokat, Rzecznik Prasowy Organizacji Patrioci Czerkiesja.

19. JADE WUMAR DENİZ – SAKARYA/TURCJA, Edytor Strony Cherkessia.net 20. HATKO VURAL BAYRAM - STAMBUŁ/TURCJA-Autor strony Cherkessia.net

21. ÇUŞHA WUMAR- İZMİR/TURCJA, Filolog, Pisarz Strony Czerkesja.

22. YEŞI MUSTAFA SAADET- STAMBUŁ/TURCJA,Wiceprzewodniczący Partii Demokracji pluralistycznej.

23. BALKAR SELÇUK- VAN/TURCJA, Wykładowca - Pisarz.

24. GINA HABOUKH -STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI,Działacz czerkieski.

25. THATL SACİT TUNÇ- STAMBUŁ/TURCJA, Maltepe Członek Zarządu Stowarzyszenia czerkieskiego.

26. HATX YALÇIN KARABULUT- STAMBUŁ/TURCJA, Maltepe Członek Zarządu Stowarzyszenia czerkieskiego.

27. ŞOGEN FARUK ARSLANDOK -STAMBUŁ/TURCJA, Bankowiec.

28. ŞEWLOK ERDİNÇ ÜNSALAN-K.MARAŞ/TURCJA,Pisarz strony Cherkessia.net

29. THAĞUŞE EMRE AKCAN -SAKARYA/TURCJA,Działacz Organizacji Partii Czerkiesja .

30. KALEKUTE ENVER SAĞLAM -STAMBUŁ/TURCJA,Pisarz, Gaziosmanpaşa Adıge Khase- Członek Zarządu Stowarzyszenia czerkieskiego.

31. MIQOD NAHİDE DEMİR AYBAT – KONYA/TURCJA, Konya Prezes Zarządu Stowarzyszenia czerkieskiego.

32. ŞAŞ’E ASLAN – MAYKOP/ÇERKESYA,Dziennikarz , Redaktor naczelny Natpressru.info.

33. TSEY YILMAZ DÖNMEZ- AMASYA/TURCJA ,Wiceprezes Stowarzyszenia Komunikacji językowej Adıge.

34. HAK’AŞE ERKAN BATIR - KAYSERİ/TURCJA, Adwokat,Pisarz Strony Gusips.net .

35. MELGOŞ İLHAMİ DEMİR- TOKAT/ TURCJA,Prezes Stowarzyszenia Kozlu Kafkas .

36. Dr. YETKİN İNANÖZ- STAMBUŁ/TURCJA, Adwokat

37. KHUAKO FEHİM SARAÇ- STAMBUŁ/TURCJA,Dyrektor

38. ÖMER PİHAVA- PARYZ/ FRANSA

39. KUEKUE CANER -KAYSERİ/TURCJA,Działacz Organizacji Patrioci Czerkiesja.

40. MURAT DEMİRHAN- ANKARA/TURCJA, Doktor,Inżynier Budownictwa.

41. SHEWCEN ÖMER ERKAN-MUNİCH/NİEMCY,Członek Zarządu Stowarzyszenia Tscherkessische İnstitut München.

42. YEKUAŞ YÜKSEL NİDA-MANİSA/TURCJA, Manisa Członek Zarządu Stowarzyszenia.

43. KUBE PERVİN MATSON- GÄVLE / SZWECJA,Pisarz,Muzyk.

44. BAĞ OĞUZ BAĞCI-MELBOURNE/AUSTRALIA

45. ŞEWOŞF NEFİN GÜÇLÜ-AMSTERDAM/ HOLANDIA, Adwokat.

46. İSHAQ MOLA- Amman-ÜRDÜN/Dzialacz Organizacji Partii Czerkesji

47. PŞIĞUSE TEKNUR BAŞOK- İSTAMBUL/TURCJA Dzialacz Organizacji Patrii Czerkesji

48. MAUSHE HÜSEYİN ULAMLI- YOZGAT/TURCJA Dzialacz Organizacji Patrii Czerkesji

49. MERZEY EROL- KAYSERİ/TURCJA Działacz Organizacji Partii Czerkiesja

50. UFUK ALİ BAYSAN- PARYZ/FRANSA - Działacz Organizacji Partii Czerkiesja

51. ZEYNEP PİHAVA - PARYZ/FRANCJA - Działacz Organizacji Partii Czerkiesja

52. HAXHU KOÇAS - Kfar-kama/IZRAEL - Özgür Çerkesler Prezes Ruchu Czerkiesja.

 

**********

 

11.11.2014

Cumhurbaşkanı Ekselansları Sayın Bronisław Komorowski;

Polonya Parlamentosu (Sejm) Başkanı Ekselansları Sayın Radosław Sikorski

Polonya Senatosu Başkanı Ekselansları Sayın Bogdan Borusewicz;

Polonya Başbakanı Ekselansları Sayın Ewa Kopacz;

18 ve 19. yüzyıllarda, vatanımız Çerkesya topraklarını ele geçirmek amacıyla, Rusya İmparatorluğu tarafından, biz Çerkes Halkı’na karşı, Çerkes Halkı’nın çok büyük bir çoğunluğunun yok edildiği bir soykırım gerçekleşmiştir. Geride sağ kalanlar ise, topraklarından zorla çıkarılarak, toplu şekilde sürgün edilmiş, bu sürgün sırasında da, Rusya İmparatorluğu’nun planladığı gibi yüz binlerce insan ölmüştür. Rus Makamları’na ve Rus Generallerine ait olan bir slogana göre :”Rusya İmparatorluğu’na, Çerkesler değil, Çerkeslere ait topraklar lazım” idi.

Sürgün olayları, 1864 yılından sonra da farklı bahaneler ve görünümler ile devam ettirilmiş, bir biçimde eski yurdunda kalmayı başarmış olan bir avuç Çerkes’in bile vatanlarını terk etmeleri için her türlü baskı uygulanmıştır. Buna ilişkin belgeler arşivlerdedir, ayrıca bizzat görgü tanıkları tarafından yayınlanmış belgeler de vardır.

Bugün, Çerkes Halkı’nın sadece onda biri, 700.000 civarında bir nüfus, tarihi Çerkesya’nın ufak bir parçası olarak nitelenebilecek olan parçalı topraklarında dağılmış ve bölünmüş bir şekilde yaşamaktadır. Çerkes Halkı, tek bir halk olmasına rağmen, Sovyet yönetimi ve onu izleyen Rusya Federasyonu yönetimi tarafından birbirinden kopuk, farklı siyasi birimlerde, sanki farklı halklarmış gibi farklı adlandırmalarla ve birbirlerinden izole edilmiş bir şekilde yaşamaya mahkum edilmiştir.

Günümüzde, Çerkes Soykırımı ve Sürgünü nedeniyle, Çerkes nüfusunun % 90’ı kendi toprakları dışında, dünyanın elliden fazla ülkesine dağılmış olarak yaşamak zorunda bırakılmıştır. Sürgünde yaşayan Çerkeslerin, bir temel insan hakkı olarak, “yerli bir halkın kendi vatanı ile ilişki kurma hakları” yok ölçüsünde kısıtlı tutulmaktadır. Rusya Federasyonu, sürgündeki Çerkeslerin, Çerkesya topraklarına dönmesini, acil insani nedenlerle olsa dahi, reddetmektedir. Suriye’de devam etmekte olan iç savaşta, iki ateş arasında kalan ve savaşın bütün acılarını hala yaşamakta olan Çerkesler’in, kendi topraklarına ölüm tehlikesi sebebiyle dönme talepleri, Rusya Federasyonu tarafından dikkate dahi alınmamıştır.

Ayrıca “Çerkes Sorunu”nu, tamamen demokratik, hukuki ve barışçıl yollarla dillendiren Çerkes aktivistler gözaltına alınmış, taciz edilmiş ve açık ya da kapalı şekillerde tehdit edilerek baskı altına alınmıştır. Söz konusu durum çeşitli formlarda hala devam etmektedir.

Rusya Federasyonu’nun birimleri olan Kaberdey-Balkar Cumhuriyeti Parlamentosu, 7 Şubat 1992 tarih ve (№977–XII-B) sayılı kararında ve Adıgey Cumhuriyeti Parlamentosu, 29 Nisan 1996 tarihli ve 64-1 numaralı kararında, Rus-Çerkes Savaşı sırasında Çerkeslere karşı bir soykırım yapıldığını kabul ederek kınamışlardır, ve Rusya Federasyonu’nun Çerkes Soykırımı’nı kabul etmesini talep etmişlerdir.

Gürcistan, 20 Mayıs 2011 tarihinde, Çerkes Halkı’nın talebi üzerine, Parlamentosu’nda aldığı bir karar ile Çerkes Soykırımı’nı tanıyan Birleşmiş Milletler üyesi ilk ülke olmuştur.

Gürcistan Parlamentosu tarafından alınmış olan bu karara göre, Rusya İmparatorluğu, 1763-1864 yılları arasında gerçekleşen savaş süresince Çerkeslere karşı etnik temizlik yapmış ve Çerkeslerin topraklarına başka etnik grupları (Rus nüfusu) devlet eliyle getirip yerleştirmiştir. Sivilleri cezalandırma amacı güden askeri

faaliyetlere girişerek, bağımsız gözlemcilere göre, Çerkes nüfusunun önemli bir bölümünü tamamen yok etmiştir. Yapay olarak açlık yaratmış, sivil nüfusa yönelik bulaşıcı hastalıkları yaymıştır.

Gürcistan Parlamentosu, 18 Ekim 1907 tarihli IV no’lu Hague Sözleşmesi ve 1948 tarihli Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’ne göre, Çerkeslere karşı icra edilen fiillerin soykırım olduğunu açıklamıştır.

Dünyanın bir çok yerinde yaşayan Çerkes sivil haklar savunucuları ve aktivistler bir araya gelerek, 21.06.2014 tarihinde Çerkes Soykırımı’nın tanınması için Ukrayna Devleti’ne başvuruda bulunmuşlardır. Ukrayna Devleti bu başvuruya cevap vermiş ve Ukrayna Devlet Başkanı, Ekselansları, Sayın Petro Poroşenko, Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’na konuyu çalışmaları için talimat vermiştir. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, 07.07.2014 tarihli cevap dilekçesi ile, Sayın Poroşenko’nun verdiği bu talimatı ifade etmiş ve milletvekili Sayın Oleg Lyaşko’nun, Ukrayna Yüksek Rada'sına (Parlamentosu) ''Çerkes Halkına yapılan soykırımın görüşülmesi ve tanınması'' hakkında bir kanun teklifi sunduğu ve bu teklifin № 4203 sayısı ile kaydedildiğini açıklamıştır. Söz konusu kanun teklifinin amacının ise : “Rusya İmparatorluğunun 1763 – 1864 yılları arasında Kafkasya'daki sömürge politikaları sonucu Çerkes (Adıge) halkına yapılan soykırımın tanınması sorunu üzerine bilimsel ve tarihsel dayanaklarla birlikte siyasi ve hukuki işlemleri başlatmak” olduğu belirtilmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri’nin New Jersey eyaletinde Wayne, Prospect Park, Haledon ve adlı idari birimler, sırasıyla 21 Mayıs 2014, 19 Temmuz 2014 ve 17 Temmuz 2014 tarihlerinde Çerkes Soykırımı’nı, somut gerekçelere dayanarak tanımışlardır.

Çerkes Sorunu, Çerkes Soykırımı ve Sürgünü neticesinde ortaya çıkmış bir sorundur ve bu sorunu çözme yükümlülüğü altındaki ülke Rusya Federasyonu’dur. Çerkes Sorunu hakkında, 21.yüzyılda bile Rusya İmparatorluğu’na ait argümanlarla hareket eden Rusya Federasyonu’nun, aslında diğer bütün konularda da aynı şekilde hareket ettiği, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü içinde yer alan Kırım’ı işgal etmesiyle ve Ukrayna’nın doğusunda yaşayan Rusça konuşanlara yönelik baskılar bulunduğu gibi asılsız bahaneler öne sürerek aslında bütün bir Ukrayna’yı işgal etmeyi hedeflemesiyle ve hemen ardından özellikle Doğu Avrupa’ya ve bu arada Polonya’ya yönelttiği açık tehditlerle gün yüzüne çıkmış bulunmaktadır. Bir eski çağ alışkanlığı olan “fütuhat-toprak işgal ederek büyüme” düşüncesi, Rusya Federasyonu tarafından, üstelik bütün dünyayı da hayretler içerisinde bırakarak, modern çağa taşınmıştır.

Bu noktada önemle üzerinde durmak gereklidir ki ; Çerkes Halkı ile Polonya Devleti ve Halkı arasında derin tarihsel köklere sahip ve aynı zamanda geleneksel bir nitelik taşıyan dayanışma, Çerkes Halkı için son derece önemli ve değerlidir.

Polonya, ilki 1795, ikincisi 1 Eylül 1939 olmak üzere iki kez istilaya uğramış ve tarih sahnesinden silinmek istenmiştir. Rus işgali altındaki Polonya, 1830 ve 1863 yıllarında olmak üzere, iki kez Rus despotizmine karşı özgürlük bayrağını yükseltmiştir. Polonya’daki bu her iki savaş sırasında Çerkesya da, aynı düşmana karşı kesintisiz bir savaş halinde idi. Öyle ki, birçok Polonyalı yurtsever, Rus birliklerinden firar ederek ya da sürgünde oldukları ülkelerden gelerek, Çerkes Özgürlük Savaşına katılmıştır. Katılım sadece savaşla sınırlı kalmamış, Yurtsever Polonyalılar, Çerkesya’nın modernleşmesi için katkılarda bulunmuş, birçoğu Çerkesçe öğrenmiş, ve Çerkesler ile evlenerek akrabalık ilişkileri kurmuşlardır.

Fiilen savaşanların yanı sıra, ayrıca birçok Polonyalı Yurtsever, Çerkes Özgürlük Savaşının desteklenmesi için politik faaliyetlerde bulunmuş, maddi ve manevi destekler sağlamışlardır. Adı Çerkes tarihine geçmiş olan bu kişilerden biri de Adam Çartoreski’dir. Çerkes Kurtuluş savaşının son dönemine fiilen katılan Polonyalı gönüllü savaşçılar ile komutanları Teofil Lapinski'yi de saygıyla anıyoruz. Bu değerli miras; iki halk arasında oluşmuş yakın dostluk ilişkileri, Çerkes halkının belleğinde tazeliğini sürdürmektedir.

Belirtilmelidir ki, Mareşal Józef Piłsudski Rus/Sovyet mahkumu milletlerle işbirliğinin önemini bilen vizyon sahibi bir liderdi .Bu çerçevede Polonya, 1920’li ve 1930’lu yıllarda Promete hareketine ev sahipliği yapmıştır.

Promete ruhunun 1989’da yeniden doğması ile Polonya, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin NATO ve Avrupa Birliği’ne katılmalarına yardımcı omuş. Ukrayna ve Gürcistan’ın modern Avrupalı devletler olmalarına katkıda bulunmuştur.

22 Kasım 2007 günü merhum eski Devlet Başkanı Lech Kaczyński’nin de katıldığı törenle Tiflis’te, Promete heykeli dikildi. Promete ruhu Kafkasya’da da yaşıyordu. Başkenti Tiflis’e Promete heykeli diken Gürcistan, 2011 yılında Çerkes Soykırımı’nı tanımıştır. Bizler, Promete heykellerinin bir gün Çerkesya’nın başkentini de süsleyeceğine inanıyoruz. Büyük çoğunluğu Dünya’nın dört bir yanına sürgün edilmiş olan, kendi yurdunda kalabilenlerin ise dağıtılmış ve birbirinden koparılmış vaziyette Kremlin baskısı altında bulunduğu Çerkes halkının sesini, Batı dünyasına duyurması için Promete hareketinin çok önemli olduğuna inanıyoruz.

“Bizim ve sizin özgürlüğünüz için” (Za naszą i waszą wolność) Çerkes Soykırımının tanınması talebimizi Yüksek Makamlarınıza arz ederiz.

Saygılarımızla.

Başvuru sahipleri;

1. HAPİ CEVDET YILDIZ- BANDIRMA/TÜRKİYE, Tarihçi, Araştırmacı,Cherkessia.net sitesi yazarı. 2. MAHMUT Bİ- BURSA/TÜRKİYE, Tarihçi, Araştırmacı,Cherkessia.netsitesi yazarı.

3. KHUADE ADNAN – MAYKOP/ÇERKESYA, Çerkesya Yurtseverleri Çerkesya Temsilcisi.

4. ADEL BASHQAWI – Amman/ÜRDÜN, Çerkes Aktivist.

5. IYAD YOUGHAR- AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ, Uluslararası Çerkes Konseyi Başkanı.

6. ALMİR ABREG-TARİHÇİ-MAYKOP/ ÇERKESYA

7. AÇUMIJ HİLMİ ÖZEN- MAYKOP/ÇERKESYA ,Cherkessia.net sitesi yazarı.

8. KUBE NURHAN FİDAN – İSTANBUL/TÜRKİYE,Cherkessia.net sitesi yazarı- Çerkesya Yurtseverleri eş sözcüsü.

9. ŞALAXHO RAGIP METE - SAKARYA/TÜRKİYE, Öğretmen, Çerkesya Yurtseverleri eş sözcüsü.

10. KABARD ANDZOR- Çerkes aktivist – MOSKOVA/RUSYA FEDERASYONU

11. BEŞTO ASLAN -Çerkes aktivist- NALÇİK /ÇERKESYA

12. ANDZOR AHAHOV- Çerkes aktivist- NALÇİK/ÇERKESYA

13. ÇEŞ RUSLAN- Çerkes Birliği Koordinatörü- NALÇİK/ÇERKESYA

14. HABRAÇÖ MURAT ÖZDEN -İSTANBUL/TÜRKİYE, Maltepe Çerkes Derneği Başkanı.

15. HUŞT SEMİH AKGÜN – İSTANBUL/TÜRKİYE, Yazar, Çerkesya Yurtseverleri Aktivisti.

16. Dr. ÖMER AYTEK KURMEL -İSTANBUL/TÜRKİYE, Araştırmacı -Cherkessia.net sitesi yazarı.

17. ZOHER THAWCHO -İSRAİL/KFAR KAMA, Çerkes Kültür Merkezi.

18. Dr. KARDEN MURAT YILDIRIM - İSTANBUL/TÜRKİYE, Avukat, Çerkesya Yurtseverleri eş sözcüsü.

19. JADE WUMAR DENİZ – SAKARYA/TÜRKİYE, Cherkessia.net sitesi Editörü.

20. HATKO VURAL BAYRAM - İstanbul/TÜRKİYE-Cherkessia.net sitesi yazarı

21. ÇUŞHA WUMAR- İZMİR/TÜRKİYE, Filolog, Cherkessia.netsitesi yazarı.

22. YEŞI MUSTAFA SAADET- İSTANBUL/ TÜRKİYE, Çoğulcu Demokrasi Partisi Genel Başkan Yardımcısı

23. BALKAR SELÇUK- VAN/TÜRKİYE, Öğretim Görevlisi - Yazar.

24. GINA HABOUKH -AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ,Çerkes aktivist.

25. THATL SACİT TUNÇ- İSTANBUL/TÜRKİYE, Maltepe Çerkes Derneği, Yönetim Kurulu Üyesi.

26. HATX YALÇIN KARABULUT- İSTANBUL/TÜRKİYE, Maltepe Çerkes Derneği Yönetim Kurulu Üyesi.

27. ŞOGEN FARUK ARSLANDOK -İSTANBUL/TÜRKİYE, Bankacı. 28. ŞEWLOK ERDİNÇ ÜNSALAN – K.MARAŞ/TÜRKİYE,Cherkessia.netsitesi yazarı.

29. THAĞUŞE EMRE AKCAN -SAKARYA/TÜRKİYE, Çerkesya Yurtseverleri Aktivisti.

30. KALEKUTE ENVER SAĞLAM - İSTANBUL/TÜRKİYE, Yazar, Gaziosmanpaşa Adıge Khase- Çerkes Derneği Yönetim Kurulu Üyesi.

31. MIQOD NAHİDE DEMİR AYBAT – KONYA/TÜRKİYE, Konya Çerkes Derneği Başkanı.

32. ŞAŞ’E ASLAN – MAYKOP/ÇERKESYA, Gazeteci, Natpressru.info Genel Yayın Yönetmeni.

33. TSEY YILMAZ DÖNMEZ- AMASYA/TÜRKİYE, Adıge Dil Derneği Başkan Yardımcısı. 34. HAK’AŞE ERKAN BATIR - KAYSERİ/TÜRKİYE, Avukat, Gusips.netyazarı.

35. MELGOŞ İLHAMİ DEMİR- TOKAT/ TÜRKİYE, Kozlu Kafkas Derneği Başkanı

36. Dr.YETKİN İNANÖZ- İSTANBUL/TÜRKİYE, Avukat

37. KHUAKO FEHİM SARAÇ- İSTANBUL/TÜRKİYE, Yönetici

38. ÖMER PİHAVA- PARİS/ FRANSA

39. KUEKUE CANER - KAYSERİ/TÜRKİYE, Çerkesya Yurtseverleri Aktivisti

40. MURAT DEMİRHAN- ANKARA/TÜRKİYE, Doktor, İnşaat Mühendisi

41. SHEWCEN ÖMER ERKAN-MÜNİH/ALMANYA,Tscherkessische İnstitut München Derneği Yönetim Kurulu Üyesi.

42. YEKUAŞ YÜKSEL NİDA-MANİSA/TÜRKİYE, Manisa Çerkes Derneği Yönetim Kurlu Üyesi

43. KUBE PERVİN MATSON- GÄVLE / İSVEÇ, Söz yazarı, Müzisyen

44. BAĞ OĞUZ BAĞCI-MELBOURNE/AVUSTRALYA

45. ŞEWOŞF NEFİN GÜÇLÜ-AMSTERDAM/ HOLLANDA, Avukat

46. İSHAQ MOLA- Amman-ÜRDÜN/Çerkes Aktivist

47. PŞIĞUSE TEKNUR BAŞOK- İSTANBUL/TÜRKİYE Çerkesya Yurtseverleri aktivisti

48. MAUSHE HÜSEYİN ULAMLI- YOZGAT/TÜRKİYE Çerkesya Yurtseverleri altivisti

49. MERZEY EROL- KAYSERİ/TÜRKİYE Çerkesya Yurtseverleri aktivisti

50. UFUK ALİ BAYSAN- PARİS/FRANSA - Çerkes aktivist

51. ZEYNEP PİHAVA - PARİS/FRANSA - Çerkes aktivist

52. HAXHU KOÇAS - Kfar-kama/İSRAİL - Özgür Çerkesler Hareketi Başkanı

 

11.11.2014

 

**********

11.11.2014

Зиусхьанэу Польша и президентэу Бронислав Коморовский; Зиусхьанэу Польша Парламентым итхьаматэу Радослав Сикорский; Зиусхьанэу Польша Сенатым итхьаматэу Богдан Борусович; Зиусхьанэу Польша и министр шъхьаIэу Эва Копач;

Я 18-рэ ыкIи я 19-рэ лIэшIэгъухэм ти Адыгэ хэгъэгу ичIыгу ыштэным пай Урысые империем адыгэ лъэпкъым инахьыбэр зыщагъэкIодыгъэ лъэпкъгъэкIодыр къытишIылIагъ. Къэнэжьыгъэхэри лIыгъэкIэ ичIыгу рафыгъэх. Ахэр рафы зэхъуми урысые империем зэрихъухьагъэм тетэу минишъэ пчъагъэхэр лIагъэх. Урысые Империем «адыгэхэр арэп ищыкIэгъагъэр, адыгэмэ ячIыгу» ары.

Хэку ифыныри 1864-рэ илъэсым ыужы фэшъхьаф ушъхьагъэхэмкIи лъагъэкIотагъ. Iэбжыб нахь мыхъоу къэнэжьыгъэ адыгэри ячIыгу къагъэбгынэным пай атеIукIэщтыгъэх щыIакIэ аратыщтыгъэп.Ащ ехьыл1агъэ пстэури архивмэ ак1элъ. Ащ пэмык1эуи зылъэгъугъэхэм къатхыжьыгъэхэри къыдагъэк1ыгъ.

Непэ адыгэ лъэпкъым изыпшIанэ фэдиз мин 700 хъурэ цIыфхэр Черкесием щаугощыгъэхэу чIыгу такъырхэм зэпэIапчэхэу щэпсэух. Урысые Федерацием зы лъэпкъ хъурэ адыгэхэр зэфэшъхьаф лъэпкъым фэдэу цIэ зэфэшъхьафхэмкIэ яджэх, субъект зэфэшъхьафхэм зэпэIапчэхэу щагъэпсэух.

ИтIани лъэпкъгъэкIодым ыкIи хэку ифыным ыпкъ къикIэу адыгэ лъэпкъым и % 90-р ичIыгу имысэу дунаем итэкъухьагъэу къэралыгъо шъэныкъом къехъумэ арысых. ЯчIыгу имыс адыгэхэм цIыфыгъэ шапхъэхэм адиштэрэ «чIыдэлъф лъэпкъым ихэкужъ зэпхыныгъэхэр дыриIэн» фитыныгъэхэр яIэп. Урысые Федерациер ихэку рафыгъэ адыгэхэр яхэку къихьажьышъунхэу фитыныгъэ яIэхэр егъэзыгъэхэу щытыми афидэрэп. Сирием щыкIорэ заом ыпкъ къикIэу машIуитIумэ азфагу къыдэнагъэ адыгэхэр, аукIынхэмкIэ щынагъохэр щыIэ пэтэу я хэку агъэзэжьынхэу зыкIэдэугъэхэр Урысые Федерацием гулъитэнэуи фэягъэп.

«Адыгэ лъэпкъ Iофыр» демократичнэу, хабзэм, шъапхъэм диштэу къэзыIэтырэ адыгэ активистхэр къеубытых, гъунэ лъефых, атеIукIэ. Мы щытыкIэр теплъэ зэфэшъхьафхэр иIэу джыри лъагъэкIуатэ.

Урысые Федерацием исубъектыхэу Къэбэртае-Бэлъкъэр Республикэм и Парламентыр 1992-рэ илъэсым Мэзаем и 7-м (№ 977-ХII-B) унашъоу ыштагъэмрэ, Адыгэ Республикэм и Парламентым 1996-рэ илъэсым Мэлылъфэгъэгъум и 29-м 64-1 номеркIэ унашъоу ыштагъэмкIэ Урыс - Адыгэ заом и лъэхъаным адыгэмэ лъэпкъгъэкIод зэрэрашIылIагъэр аумысы ыкIи Урысые Федерациеми ар ыштэнэу кIэдэугъагъэх.

Грузие (Хъурцэ) къэралыгъор 2011-рэ илъэсым ЖъоныгъуакIэм и 20-м Адыгэ лъэпкъым илIыкIохэр зэрэкIэдэугъагъэм ыпкъы къикIэу и парламентым ыштагъэ унашъомкIэ Адыгэ лъэпкъым лъэпкъгъэкIод зэрэрашIылIагъэр зыштагъэ апэрэ къэралыгъо шъхьафит хъугъэ.

Мы унашъом къызэрилъытэрэмкIэ Урысые Империер 1763-1864-рэ илъэсхэм азыфагу щыкIуагъэ заом адыгэ лъэпкъыр ичIыгу рафыгъ ыкIи ахэмэ ячIыгу пэмыкI лъэпкъыхэр (урысхэр) рагъэтIысхьагъэх. Заом хэмыт цIыф жъугъэхэр (гражданский) дзэ кIуачIэхэмкIэ и нэхъыбэр ыгъэкIодыгъ. Гъаблэ къыгъэхъущтыгъ ыкIи зэIэпахырэ узхэр къахитIупщыхьащтыгъ. Грузие (Хъурцэ) къэралыгъор ЖъоныгъуакIэм и 20-м 2011-рэ илъэсым Адыгэ лъэпкъыр зэрэкIэдэугъэм ыпкъы къикIэу и парламентым щиштагъэ унашъомкIэ ООН-м (Зэхэхьагъэ къэралхэм) хэхьарэ апэрэ къэралэу хъугъэ. Грузие (Хъурцэ) Парламентым ыштагъэ унашъом къызэриIорэмк1э Урысые империер 1763-1864 илъэсхэм азфагу щыкIуагъэ заом Адыгэхэр ячIыпIэхэм раукъобзыкIыгъ ыкIи я чIыгухэм пэмыкI лъэпкъыхэр (урысхэр) къащэхэзэ рагъэтIысхьагъэх. Заом хэмыт цIыф жъугъэхэр агъэпшъынэзэ дзэ 1офхэр зэрахьагъ. Зыми емыпхыгъэ лъыплъакIохэм зэралъытэрэмкIэ Адыгэ лъэпкъым щыщэу мэхьанэ зиIэ минишъэ пчъагъэхэр гъэнэфагъэу агъэкIодыгъап. ФэшIэу гъаблэ рашIахьыгъ ыкIи заом хэмыт цIыф жъугъэхэр агъэкIодынэу зэIэпахырэ узхэр къырахьагъэх.

Грузие (Хъурцэ) Парламентыр 1907 илъэсым Чъэпыогъум и 18-м IV-рэ Гаага зэгурыIоныгъэм ыкIи 1948-рэ илъэсым къыдэкIыгъэ «лъэпкъгъэкIодыр мыхъуным ыкIи пшъэдэкIыжь ягъэхьыгъэным» фэгъэхьыгъэ зэгурыIоныгъэхэм зэритымкIэ Адыгэмэ арашIылIагъэхэр лъэпкъгъэкIодэу зэрэщытыр къыIуагъ.

Дунаем чIыпIэ зэфэшъхьафхэм щыпсэурэ Адыгэ фитыныгъэхэм апылъхэмрэ черкес активистхэр 21.06.2014-рэ илъэсым Адыгэ лъэпкъгъэкIодыр ыштэным пай Украинэ къэралыгъом тхылъхэр фагъахьыгъ. Украинэ къэралыгъор ахэмэ джэуап аритыжьи, Украинэ къэралыгъом и тхьаматэу зиусхьанэу Петр Порошенко унашъо къафишIи, Украинэ Парламентым хэтэу зиусхьанэу Олег Лящко-р «Адыгэ лъэпкъым рашIылIагъэ лъэпкъгъэкIодым тегущыIэнхэу ыкIи аштэнэу» Украинэ и апшъэрэ Радэу Парла ментым зэрэхилъхьагъэр ыкIи ар № 4203 -рэ зэратхыгъэр къагъэунэфыгъ. Зигугъу тшIырэ хэбзэ-унашъо ашIынэу халъхьагъэм гухэлъэу иIэри «Урысые империем 1763-1864 илъэсхэм азфагу Къэфкъасым щыригъэкIокIыгъэ хъункIэкIо политикэм ыпкъы къикIэу Адыгэ лъэпкъым рашIагъэ лъэпкъгъэкIодыр зэраштэщт Iофыгъом ехьылIагъэу шIэныгъэ ыкIи тарихъ мэхьанэ зиIэ кIэгъэкIонхэри ягъусэу политик ыкIи хэбзэ Iофхэр рагъэжь эным» зэрэфэгъэхьыгъэр къыхагъэщыгъ.

Амэрикэ зэгот къэралхэм (США) и штатэу New Jersey, Преспект Парк, Халедон зыцIэ администрациехэр, зэкIэлъыкIохэу ЖъоныгъуакIэм и 21-рэм 2014-рэ илъэсым ыкIи бэдзэогъум и 17-м 2014 илъэсым Адыгэмэ лъэпкъгъэкIод зэрашIылIагъэр телъхьа шъыпкъэ кIэгъэкIонхэр фашIызэ аштагъ.

Адыгэ Iофыгъор, Адыгэ лъэпкъгъэкIодым ыкIи ячIыгу къызэрэрафыгъэм ыпкъ къикIыгъэу щыт. Мы Iофыгъори зэшIозыхынэу зыпшъэ илъыри Урысые Федерациер ары. Адыгэ Iофыгъом ехьылIагъэу я 21-рэ лIэшIэгъуми Урысые империем ишIыкIэхэмкIэ зекIорэ Урысые Федерациер, Iофыгъо пстэумкIи а зекIуакIэ дэдэр зэриIэр, Украинэм хэт Крым зэриштагъэр ыкIи къочIыпIэ Украинэм щыпсэурэ урысыбзэ зыIулъхэм атеIук1эх ыIоу мышъыпкъэ телъхьапIэхэр къызфигъэфедэзэ, Украинэр зэрэпсаоу ыштэн игу зэрэхэлъыр ыкIи ащ къыкIэлъыкIоу КъочIыпIэ Европэр ыкIи Польшэм фэгъэзагъэу шъхьаихыгъэ гъэщынэн политикэр зэриIэр къэлъэгъуагъ. Мы блэкIыгъэ лъэхъан чыжьэмэ ягупшысакIэу «чIыгу ыштэзэ нахь зыхигъэхъоныр» Урысые Федерациер зэрэдунаеу агъашIагъозэ непэрэ лъэхъаным къынигъэсыгъ.

Мы чIыпIэм къыхэдгъэщызэ игугъу тшIын фаер ; Адыгэ лъэпкъымрэ Польшэ къэралыр икIи лъэпкъымрэ азфагу лъэхъан чыжьэхэм къапкъырыкIырэ, хабзэ афэхъугъэу ыкIи шIуагъэ зыпылъ зэдеIэжьыныр, Адыгэ лъэпкъымкIэ мэхьанэшхо ыкIи осэшхо иIэу щыт.

Польшэр апэрэу 1795, ятIонэрэу Iоныгъом и 1-м 1939-рэ илъэсым тIогъогогъо хъункIэкIо техакIохэр тезэрэгуагъэх. Урыс техакIохэм аубытыгъэ Польшэр 1830 ыкIи 1863-рэ илъэсым шъхьафитыныгъэ ныпыр къыIэтыгъ. Польшэм щыкIорэ зауитIуми Черкесиери а пый дэдэм пэуцужьыщтыгъ. Польшэ и хэкупсэхэр Урысые дзэм къыкIатхъужьыхэзэ ыкIи егъэзыгъэу зыдагъэкIуагъэ чIыпIэхэм къарыкIыхэзэ Адыгэмэ я шъхьафитыныгъэ заом хэлэжьагъэх. Заом зэрэхэлэжьагъэхэм имызакъоу Черкесием и модернизацием хагъэхъуагъэх. Ащыщыбэмэ Адыгабзэ зэрагъэшIагъ, Адыгэхэри къащэхэзэ благъэ зэфэхъугъэх.

Польшэ и хэкупсэхэм ящыщыбэ, заом дыхэтхэу, Черкесием и шъхьафитыныгъэ заом къыдеIэхэу политикэри зэрахьагъ. ГукIи, псэкIи, мылъкъукIи хэлэжьагъэх. ЗыцIэ Адыгэ тарихъым хэхьагъэмэ ащыщэу зыр Адам Чарторыйкий ары. Адыгэ шъхьафит заом и аужырэ илъэсхэм хэтыгъэхэ зэолIхэми, ахэмэ я унэшъошIэу Теофил Лапинскэри лъытэныгъэ афэтшIызэ тыгу къэтэгъэкIыжьых. Мы кIэн лъапIэу къытфэнагъэр лъэпкъитIумэ азфагу зэкъошныгъэу къыдэхъуагъэр Адыгэ лъэпкъым ыгу непэ фэдэу илъэу лъэк1уатэ.

КъэIогъэн фаемэ ащыщэу, Маршал Юзеф Пилсудский Урыс-Совет гъэрхэу щыIэ лъэпкъыхэмрэ узэрэдеIэжьыным махьанэ иIэр зышIэрэ лидерэу щытыгъ. Мы рамкэм къыхиубытэу Польшэр, 1920-рэ ыкIи 1930-рэ илъэсхэм «Прометей» движением ибысымэу щытыгъ.

Прометей псэр 1989-рэ илъэсым икIэрык1эу къызэхъужьым Польшэр, гурыт ыкIи къочIыпIэ Европэ къэралыгъохэр НАТО ыкIи Зэгот Европэм хэхьанхэмкIэ IэпыIэгъу афэхъугъ. Украинэ ыкIи Грузиер (Хъурцэр) модерн Европэ хэгъэгу хъунхэу яшIуагъэ аригъэкIыгъ.

ШэкIогъум и 22-м 2007-рэ илъэсым Польшэ къэралым и тхьаматэщтыгъэу джы щымыIэжъ Лех Качинскэр зыхэлэжьагъэ зэхэхьэм Тифлис Прометей и сын агъэуцугъ. Прометей и псэр Къэфкъасым щыпсэущтыгъ. Икъэлэшъхьа1эм Прометей и сыныр зыдагъэуцуагъэ Грузиер (Хъурцэр) 2011-рэ илъэсым Адыгэ лъэпкъгъэкIодыр ыштагъ. Тэ Прометей и сыныр зэгорэм Черкесием и къэлэшъхьаIэри къыгъэкIэрэкIэщтыр тшIошъ мэхъу. Непэ дунаем итэдырабгъукI зэбгырафыгъэ, и хэку къинэжьыгъэ тIэкIури зэпэIапчIэхэу, Кремлэм и теIукIэ кIэгъ чIэс Адыгэ лъэпкъым ымакъэ къохьапIэ дунаем щызэхахынымк1э Прометей движением мэхьанэшхо зэриIэр тшIошъ мэхъу.

«Тэри шъори тишъхьафитыныгъэм пай» (Za naszą i waszą wolność) Адыгэ – Черкес лъэпкъым лъэпкъгъэкIод зэрэрашIылIагъэр шъуштэнэу ткIэдао.

ЛъытэныгъэкIэ.

1. Хьапый Джэудэт Йылдыз,Тыркур, къ.Истамбыл, кIэлэегъадж, тхакIо,Cherkessia.net сайтым и тхакIо;

2. Махмуд Би, Тыркур, къ.Бурса, тарихъытх, тхакIо, Cherkessia.net сайтым и тхакIо;

3. Хъуадэ Аднан, Черкесиер, къ. Мыекъуапэ,Адыгэ Хэкупсэхэм ЧеркесиемкIэ я лIыкIу;

4. Адель Башкауи, Иорданиер, къ. Амман, Черкес активист;

5. Ияд Ягуар, Америкэ Зэгот Къэралхэр (США), Дунае Черкес Советым и тхьамат;

6. Абрэдж Альмир, Черкесиер, къ. Мыекъуапэ, тарихълэжь;

7. Ацумыжъ Хьилми, Черкесиер, къ. Мыекъуапэ, блоггер,Cherkessia.net сайтым и тхакIо;

8. Кубэ Нурхьан Фидан, Тыркур, къ. Истамбыл, ОрэдыIо, Адыгэ Хэкупсэхэм со-пресс-секретарь;

9. Шъхьалахъо Рагып Метэ, Тыркур, къ. Сакарйа, Адыгэ Хэкупсэхэм со-пресс-секретарь;

10. Къэбард Андзор, Урысыер, къ. Москва, Черкес активист;

11. Бэщто Аслъан, Черкесиер, къ. Нальчик, Черкес активист;

12. Ахъуэхъу Андзор, Черкесиер, къ. Нальчик, Черкес активист;

13. КIэщ Руслъан, Черкесиер, къ.Нальчик, Черкес Союзым и координатор;

14. Хьабрацу Мурат Озден, Тыркур, къ. Истамбыл, Малтепэ Черкес Дернеги-Адыгэ Хасэ и тхьамат;

15. Хъущт Семихь Акгюн, Тыркур, къ. Истамбыл, тхакIо, Cherkessia.net и тхакIо;

16. Къурмэл Омер Айтек, Тыркур, къ. Истамбыл, шIэныгъэхэмкIэ доктор, Cherkessia.net сайтым и тхакIо;

17. Тхьаухъо Зухъер, Израил, Кфар Кама, Адыгэ Музей;

18. Къардэн Мурат Йылдырым,Тыркур, къ. Истамбыл, Адвокат, шIэныгъэхэмкIэ доктор, Адыгэ Хэкупсэхэм со-пресс-секретарь;

19. Жадэ Умар, Тыркур, къ. Сакарйа, Cherkessia.net сайтым и редактор;

20. Хьаткъо Вурал Байрам, Тыркур, къ. Истамбыл, Cherkessia.net сайтым и тхакIо;

21. Цушъхьа Умар, Тыркур, къ. Измир, бзэшIэныгъэлI, Cherkessia.net сайтым и тхакIо;

22. Ещ Мустаф Саадэт, Тыркур, Истамбыл, Плюралист Демократик Партием и тхьамэтэ гуадз;

23. Бэлъкъэр Селчук, Тыркур, къ. Ван, Университет кIэлэегъадж, тхакIо;

24. Хьабэхъу Джина,Америкэ Зэгот Къэралхэр (США),Черкес активист;

25. ТхьалI Саджит Тунч, Тыркур, къ. Истамбыл, Малтепэ Черкес Дернэги (Адыгэ Хасэ) и гъэцэкIакIо куп хэт;

26. Хьатх Йалчын Карабулут, Тыркур, къ. Истамбыл, Малтепэ Черкес Дернеги-Адыгэ Хасэ и гъэцэкIэкIо куп хэт;

27. Шэуджэн Фарук Арсландок, Тыркур, къ. Истамбыл, банкир;

28. Шэулэхъу Эрдинч Унсалан, Тыркур, къ. Мараш, Cherkessia.net и тхакIо;

29. Тхьагъушъэ Эмре Акджан, Тыркур, къ. Адапазары, Адыгэ Хэкупсэхэм я активист;

30. Къэлэкъутэ Энвер Саглам, Тыркур, къ. Истамбыл, Газиосманпаша Черкес Дернеги-Адыгэ Хасэ и гъэцIэкIэк1о куп хэт;

31. МыкIод Нахьиде Демир Айбат, Тыркур, къ.Конйа, Конйа Черкес Дернеги – Адыгэ Хасэм и тхьамат;

32. ЩэшIэ Аслъан,Черкесиер, къ. Мыекъуапэ, ИА агентствэу Натпрессым иредактор шъхьаI;

33. Цей Йылмаз Дёнмез, Тыркур, къ. Амасйа, Адыгэ «Бзэ Хасэм» и тхьаматэ гуадз;

34. ХьакIаше Еркан Батыр, Тыркур, къ.Кайсери, Gusips.net сайтым и тхакIо

35. Мэлгощ Илхьами Демир, Тыркур,къ. Токат, Козлу Кавказ Хасэм и тхьамат;

36. Йеткин Инанёз, Тыркур, къ. Истамбыл, Адвокат;

37. Хъуак1о Фехьим Сарач, Тыркур, къ. Истамбыл, Cherkessia.net и тхакIо;

38. Пхъауэ Омер, Франсия, къ. Париж, Черкес активист;

39. КIокIо Джанер, Тыркур, къ.Кайсери, Адыгэ Хэкупсэхэм я активист;

40. Мурат Демирхан, Тыркур, къ. Анкара, шIэныгъэхэмкIэ доктор;

41. Щэуджэн Омер Эркан, Германиер, къ. Мюнхен Черкес Институтым игъэцэкIэкIо купым хэт;

42. ЕкIуащ Йюксел Нида,Тыркур, къ.Маниса, Черкес Дернеги и гъэцэкIэкIо купым хэт;

43. Кубэ Первин Матсон, Шведиер, къ. Гавле, музыкант;

44. Багъ Огуз Багджи, Автралиер, къ. Мелбурн, Черкес активист;

45. ШъэошIу Нэфын Гючлю, Голандиер, къ. Амстердам, адвокат;

46. Молэ Исхьакъ, Йорданиер, къ. Амман, Черкес активист;

47. Пщыгъусэ Текнур Башок, Тыркур, къ. Истамбыл, Адыгэ Хэкупсэхэм я активист;

48. Мощэ Хъусен Уламлы, Тыркур, къ. Йозгат, Адыгэ Хэкупсэхэм я активист;

49. Мэрзей Эрол, Тыркур, къ. Кайсэри, Адыгэ Хэкупсэхэм я активист;

50. Уфук Али Байсан, Франсиер, къ. Париж, Черкес активист;

51. Пхъауэ Зейнэп, Франсиер, къ. Париж, Черкес активист;

52. Хьахъу КъокIас, Израил, Кфар Кама, «Адыгэ Шъхьафитхэр» купым и тхьамат;

**********

11.11.2014

His Excellency Bronisław Komorowski, the President of Poland

His Excellency Radosław Sikorski, the President of Sejm of Poland

His Excellency Bogdan Borusewicz, the President of Senate of Poland

Her Excellency Ewa Kopacz,Prime Minister of Poland

Subject of Appeal : A Request for Recognizing the Circassian Genocide committed by the Tsarist Russian Empire

In 18th and 19th centuries, genocide against the Circassian people had taken place where significant majority of Circassians were exterminated by the Russian Empire to take over our country, the Circassian homeland. The ones who survived were forced to leave their homeland and were deported and exiled as a whole, and as the Russian Empire planned, hundreds of thousands of people died during the exile process. According to a motto belonged to Russian generals and Russian authorities, Russian Empire needed “the land that belonged to Circassians, not the Circassians themselves”.

Exile continued also after 1864 with different excuses and different disguises, all kinds of pressure was implemented to make a handful of Circassians left behind by some means to leave their homeland as well. Relevant documents are in the archives besides published documents by eyewitnesses in propria persona.

Today, only one tenth of the Circassian population, around 700,000 people; is living in a piece of land that can be delineated as a small piece of historical Circassia, scattered and divided around. Circassian People, although they are one nation, have been condemned by the Soviet administration and by its successor, the administration of the Russian Federation, to live disconnected from each other, in different political enclaves, with different names as if they are different nationalities and isolated from each other. .

At the present time, and due to the Circassian Genocide and Exile, 90% of the Circassian population has been forced to live outside of their homeland, scattered in more than fifty countries around the world. “Indigenous population’s right to be in contact

with its own country” as a basic human right for Circassians in exile is restricted almost as much as nonexistence. The Russian Federation refuses to allow Circassians in exile to return to their Circassian homeland even if it is for urgent humanitarian purposes. The Request of Circassians in Syria who are caught in the fire of the civil unrest between the two sides in ongoing intestine war and still going through all the pains of the conflict to return back to their own homeland due to risk of death is not even taken into consideration by the Russian Federation.

Besides, activists who expressed their thoughts about the “Circassian Problem” through totally democratic, legal and peaceful ways and means have been detained, harassed and have been put under pressure by open and undercover threats. This situation in issue is still continuing in different forms.

Russian Federation’s units, Kabardino-Balkarian Republic Parliament on its 7, February, 1992 dated and (№977–XII-B) numbered decision and the Adygea Republic Parliament’s 29, April, 1996 dated and 64-1 numbered decision, have both recognized the Genocide committed against the Circassians, which took place during the Russian-Circassian War that lasted for 101 years and they have condemned it. And they requested from the Russian Federation to recognize the Circassian Genocide.

Georgia, on 20 M, 2011, with the decision it reached in its parliament upon the request of the Circassian People, was the first country as member of the United Nations to recognize Circassian Genocide.

According to that decision reached by the Georgian Parliament, the Russian Empire, during the war that took place between 1763-1864 years, had also performed Ethnic Cleansing against the Circassians and were replaced by other ethnic group (Russian population) on the homeland of Circassians by means of state policy. By embarking into military activities aiming to punish the civilians, it completely annihilated a huge part of the Circassian population according to independent observers. Artificial famine was created and infectious diseases were spread amongst the civil population.

The Georgian Parliament, in accordance with the 18 October 1907 dated IV numbered Hague Agreement and 1948 dated Prevention and Punishment of Genocide Crime Agreement, announced that the actions committed against Circassians were genocide.

The Circassian civil rights defenders and activists from around the world have applied to the Government of Ukraine on 06/21/2014 to recognize the Circassian Genocide. The Ukrainian Government responded to this application whereupon His Excellency Petro Poroshenko, the Ukrainian President instructed the Ukrainian Ministry of Foreign Affairs to investigate the issue. In their reply brief dated 07/07/2014, the representatives of the Ministry expressed the instruction of Mr. Poroshenko and stated that the congressman Oleg Lyashko has submitted a legislative proposal No. 4203 to the Supreme Rada of Ukraine for “discussing and recognizing the Circassian Genocide”. The purpose of the proposal is stated to be “initiating a political and legal process regarding recognition of the genocide of the Circassian (Adygean) nation caused by the colonization policy of the Russian Empire between 1763 and 1864 and supporting the process by scientific and historical data”.

The administrative units Wayne, Prospect Park and Haledon of New Jersey, USA have recognized the Circassian Genocide on May 21, 2014, July 19, 2014 and July 17, 2014, respectively on concrete grounds.

The Circassian Problem is a problem that had occurred as a result of the Circassian Genocide and Exile, and the country that is obligated to solve this problem is the Russian Federation. It became obvious that the Russian Federation, acting with the same arguments as the Russian Empire about the Circassian Problem even in the 21st century, is acting in the same manner in all subjects with its occupation of Crimea which is a land located within the territorial integrity of Ukraine and by groundlessly pleading suppression towards Russian speakers living in Eastern Ukraine in reality, aiming to occupy the whole Ukraine and right after by open threatening towards Poland and Eastern Europe. An old world practice “land-conquest growing by occupation” thought to be an old world way of thinking has been moved to the modern world by the Russian Federation, with furthermore leaving the whole world in astonishment.

It should be noted here that the Circassian People attach ultimate importance on the solidarity existing between the Circassian Nation and the Polish State with the Polish Nation which takes its roots from history and common traditions.

 

Poland was invaded twice, first in 1795 and then in 1939 to blot it out of history. During the times of the Russian invasion, Poland had raised the flag of independence against the Russian despotism twice in 1830 and 1863. And Circassia was fighting against the same foe in the meanwhile. A number of Polish patriots had fled from the Russian troops or the states where they were exiled to fight in the Circassia’s Independence War. They did not only join the armed forces of Circassia but also made considerable contributions in its modernization. Most of them learned the Circassian language and established lines of descent with the Circassian people by way of marriage.

 

Besides those who fought against the common foe, a great number of Polish patriots exerted political efforts and provided moral and material support to substantiate the Circassia’s Independence War. One of those patriots, whose name is commemorated in the history of Circassia, is Adam Czartoryski. We also, herewith, reverently preserve the memories of Polish volunteers and their commander, Teofil Lapinski, who effectively participated to the Circassian War of Independence. This valuable heritage and the close “comrade” relationship between the two nations remain fresh on the mind of the Circassian people.

 

Marshall Józef Pilsudski was an outstanding leader with a wide vision on the importance of cooperation with the states who were doomed to Russia/the Soviet Union. Within this scope, Poland was the home to the Prometheus action in the 1920s and 1930s.

 

Upon the rebirth of the Prometheus spirit in 1989, Poland has helped the Central and Eastern European states to join the EU and NATO and made great contributions in the transformation of Ukraine and Georgia into modern European states.

 

On November 22, 2007, the Prometheus Monument was unveiled in Tbilisi in a ceremony attended by the now deceased former President Lech Kaczyński. The spirit of Prometheus was still alive in Caucasia. The state of Georgia that erected the Prometheus Monument in its capital city has recognized the Circassian Genocide. We believe that the monuments of Prometheus will one day adorn the capital city of Circassia, too. We also believe in the importance of the Prometheus action for making the voice of the Circassian people, some exiled all around the World and those who stayed in their homeland but have fallen apart with each other under the pressure of the Kremlin, heard in the western world.

 

We, the undersigned, respectfully submit our request for the recognition of the Circassian Genocide to your Highness for “our independence and yours (Za nasza i wasza wolnosc)”.

 

1. HAPI CEVDET YILDIZ- BANDIRMA/TURKEY, Historian, Researcher, Author of Cherkessia.net website.

2. MAHMUT BI-BURSA/TURKEY, Historian, Researcher-, Author of Cherkessia.net website.

3. KHUADE ADNAN- MAYKOP/CIRCASSSIA, Tradesman, Representative to Patriots of Circassia in Circassia.

4. ADEL BASHQAWI -JORDAN, Circassian Activist, the Circassian Diaspora.

5. IYAD YOUGHAR-USA, the President of the International Circassian Council.

6. ALMIR ABREG-MAYKOP/CIRCASSSIA,Historian.

7. ACUMIJ HILMI OZEN- MAYKOP/CIRCASSSIA, Author of Cherkessia.net website.

8. KUBE NURHAN FIDAN - ISTANBUL/TURKEY, author of Cherkessia.net website, Correspondent Spokesman to Patriots of Circassia.

9. SHALAXHO RAGIP METE - SAKARYA/TURKEY, Teacher, Correspondent Spokesman to Patriots of Circassia.

10. KABARD ANZOR, MOSCOW/RUSSIA,Circassian Activist.

11. BESHTO ASLAN,NALCHIK/CIRCASSIA, Circassian Activist.

12. ANDZOR AHOHOV, NALCHIK/CIRCASSIA, Circassian Activist.

13. CHESH RUSLAN, NALCHIK/CIRCASSIA, Circassian Activist.

14. HABRACHO MURAT ÖZDEN- ISTANBUL/TURKEY, President of Maltepe Circassian Association.

15. HUST SEMIH AKGUN – ISTANBUL/TURKEY, Author of Cherkessia.net website, Activist.

16. Ph.D. OMER AYTEK KURMEL -ISTANBUL/TURKEY, Researcher – Author of Cherkessia.net website.

17. ZOHER THAWCHO -ISRAEL/KFAR KAMA, The Circassian Heritage Center.

18. Ph.D. KARDEN MURAT YILDIRIM – ISTANBUL/TURKEY, Attorney at Law, Correspondent Spokesman to Patriots of Circassia.

19. JADE WUMAR DENIZ - SAKARYA/TURKEY, Editor of Cherkessia.net website.

20. HATKO VURAL BAYRAM-ISTANBUL/TURKEY, Author of Cherkessia.net website.

21. CHUSHA WUMAR- IZMIR/TURKEY, Philologist, Author of Cherkessia.net website.

22. YESHI MUSTAFA SAADET,ISTANBUL/TURKEY,Deputy Chairman of Pluralist Democracy Party

23. BALKAR SELCUK- VAN/TURKEY, Academic – Author.

24. GINA HABOUKH-USA, a Circassian Activist, the Circassian Diaspora.

25. THATL SACIT TUNC- ISTANBUL/TURKEY, Maltepe Circassian Association, Member of the Board of Directors.

26. HATX YALCIN KARABULUT- ISTANBUL/TURKEY, Maltepe Circassian Association, Member of the Board of Directors.

27. SHOGEN FARUK ARSLANDOK-ISTANBUL/TURKEY, Banker.

28. SHEWLOK ERDINC UNSALAN- KAHRAMANMARAS/TURKEY, Author of Cherkessia.net website.,

29. THAGUSHE EMRE AKCAN – SAKARYA/TURKEY, Patriots of Circassia, Activist.

30. KALEKUTE ENVER SAGLAM - ISTANBUL/TURKEY, Author, Adige Khase- Circassian Association, Member of the Board of Directors.

31. MIQOD NAHIDE DEMIR AYBAT – KONYA/TURKEY, President of Konya Circassian Association.

32. SHAZZO ASLAN – MAYKOP/RUSSIAN FEDERATION, Journalist, Natpress.info Chief Editor.

33. TSEY YILMAZ DONMEZ- AMASYA/TURKEY, Vice President of Adygea Language Association.

34. HAKASHE ERKAN BATIR-KAYSERI/TURKEY, Lawyer, Author of Gusips.net.

35. MELGOSH İLHAMI DEMIR- TOKAT/TURKEY,President of Kozlu Caucasus Association.

36. Ph.D. YETKIN INANOZ- ISTANBUL/TURKEY,Lawyer.

37. KHUAKO FEHIM SARAC- ISTANBUL/TURKEY,Manager.

38. OMER PIHAVA- PARIS/FRANCE.

39. GOGO DJANER- KAYSERİ/TURKEY,Activist ,Patriots of Circassia.

40. Dr. MURAT DEMİRHAN- ANKARA/TURKEY, Civil Engineer.

41. SHEWDJEN OMER ERKAN- MUNIH/GERMANY, Tscherkessische Institut München, Member of Board.

42. YEKHUASH YUKSEL NIDA- MANISA/TURKEY,Manisa Circassian Association,Member of Board.

43. KUBE PERVIN MATTSSON- GÄVLE/SWEDEN,Musician,Songwriter.

44. BAGH OGUZ BAGCI,- MELBOURNE/AUSTRALIA.

45. SHEWOSHF NEFIN GUCLU,- AMSTERDAM/NETHERLANDS,Lawyer.

46. ISHAQ MOLA- AMMAN/JORDAN, Circassian Activist.

47. PSHIKHUSE TEKNUR BASOK- ISTANBUL/TURKEY, Activist ,Patriots of Circassia.

48. MAUSHE HUSEYIN ULAMLI-YOZGAT/TURKEY, Activist ,Patriots of Circassia.

49. MERZEY EROL-KAYSERİ/TURKEY, Activist ,Patriots of Circassia.

50. UFUK ALI BAYSAN- PARIS/FRANCE, Circassian Activist.

51. ZEYNEP PIHAVA- PARIS/FRANCE, Circassian Activist.

52. HAXHU KOCHAS- ISRAEL/KFAR KAMA, President of Free Circassians.