_{Son zamanlarda, sık sık “Adıge, wey wey!” sözünün gençliğimizin dudaklarından döküldüğünü duyuyoruz. Gururla ve maneviyat ile her yerde tekrarlıyorlar. Ancak, bu sözlerin ne ifade ettiğini sorduğumuzda, hiç bir fikre sahip olmadıklarını keşfetmekten dehşete düştük. Bu gün bu ilham verici sözün ne anlama geldiğini anlamaya çalışacağız}.

''Уей-уей жрегъыIэ'' söz konusu kişinin başarılı, değerli, her şeyin onunla iyi gittiği anlamına gelir. Daha önce atalarımız oldukça farklı özellikleri adına ünlü, şöhret sahibiydi: Görgü kuralları, kültürü, yetiştirilmesi, eylemleri, gücü, ve gururlu güzel insanlarını övmek ve yüceltmek girişimleri olarak “wey wey” diye bir çığlık ortaya çıktı. Ama, hangi yüzyılda, kimin ve nasıl bu çığlığı ilk defa ifade ettiğini, hiçbir akademik tarihçi ve etnograf söyleyemez.

“Wey-wey” ifadesi halk hikayelerinde, Nart destanında yer alır. Bildiğimiz gibi  Çerkes-Adıge Nart destanı 3 bin yaşında! O zamanlar “wey-wey” ifadesi ,söz konusu kişinin çok sayıda, güçlü ve saygın amelleri ile meşhur olduğu anlamına geliyordu. Şimdi, halk dansları ve düğünlerde “Adige, wey-wey!” ifadesini duyduğumuzda, gençliğin insanların en iyi, görkemli, güçlü, güzel ve gururlu olduklarını düşündükleri anlamına geliyor.

Her bireyin, güçlü, daha iyi, üstün ve kendine özgü yanını karakterize etmekle birlikte, tercüme edilemez bazı mealler de içeriyor. Ve bu durumda, "Adıge wey-wey!” kelimelerinin anlamı tercüme edilemez. Bu çığlığın değerini anlamak için bir Çerkes (Adıge) olmak gerekiyor. Fakat Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Devlet Üniversitesi filoloji bilimleri profesörü Bak Zera: “semantik anlamı “Adıge ileri ve sadece ileri!” olarak anlaşılmalıdır.”  diyor.

Adıge adını, ilkelerin, normlarını yücelten insanlar için gurur ve mutluluk duyuyoruz. Ve her seferinde gururla “Adıge wey-wey!” diyen herkes bu sözlerin anlamını bilmelidir.

Fıra Anfise, Gazeteci, "Adıge psale" gazetesinin editörü.

Kaynak: http://adyghepsale.ru/

Çeviri: Beşto Yılmaz Beştepe

Cherkessia.net, 30 Eylül 2018